تعداد نشریات | 5 |
تعداد شمارهها | 108 |
تعداد مقالات | 1,228 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,146,445 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,004,997 |
استهزاء الهی در آیة 15 بقرة از نظر مفسران فریقین | ||
تفسیر پژوهی | ||
دوره 9، شماره 17، شهریور 1401، صفحه 251-272 اصل مقاله (344.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
وجیهه شکرانی پور* 1؛ محسن خوش فر2 | ||
1طلبه سطح چهار مؤسسه آموزش عالی فاطمه الزهرا (س). اصفهان، ایران | ||
2استادیار علوم قرآن و حدیث جامعه المصطفی العالمیه. قم، ایران | ||
چکیده | ||
استهزاء و تحقیر با گفتار و عمل اگر چه در ظاهر ممکن است امری مذموم و مخالف کرامت انسانی به نظر آید، اما با مراجعه به آموزههای قرآنی و بررسی نسبت استهزاء به خداوند تعالی میتوان دریافت که عملِ استهزاء الهی در مقام بازدارندگی و مجازات، نه تنها مذموم نیست، بلکه امری لازم است. به همین جهت، در پاسخ به سؤال از کیفیت و چگونگی استهزاء الهی در بررسی اقوال مفسران فریقین به روش توصیفی ـ تحلیلی مشخص گردید که نمیتوان حقیقت استهزاء الهی را با تمام لوازم و تبعات آن، با کیفیت استهزاء انسانها یکی دانست و باید آن را به گونهای تأویل نمود. پس از بررسی اقوال مفسران شیعه و سنی مشخص گردید که استهزاء الهی نمیتواند بدون دلیل باشد و دارای اهدافی همچون مجازات استهزاء کنندگان، بیثمر نشان دادن استهزاء منافقان، سنت املاء و امهال، تخطئة مستهزئان، تفاوت نتیجة اعمال منافقان با آنچه در دنیا داشتهاند و... است و با بررسی اقوال گفته شده، میتوان دریافت که استهزاء الهی هم در دنیا و هم در آخرت گریبان منافقان را خواهد گرفت؛ استهزای الهی در دنیا با تخطئه کردن و ازدیاد شک و تحیّر آنها و در آخرت با انتقام و عذاب دردناکی که شامل آنها میشود، محقق خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
استهزاء؛ تحقیر؛ آیة 15 بقره؛ استهزاء الهی؛ مفسران فریقین | ||
مراجع | ||
قرآن کریم، ترجمه مکارم شیرازی.
ابن عطیه اندلسى، عبدالحق بن غالب، (1422)، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دار الکتب العلمیه.
ابو زهره، محمد، (بیتا)، زهره التفاسیر، بیروت، دار الفکر.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، (1408)، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، مشهد، بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى.
بروجردی، محمدابراهیم، (1366)، تفسیر جامع، تهران، صدرا.
بلاغى نجفى، محمدجواد، (1420)، آلاء الرحمن فى تفسیر القرآن، قم، بنیاد بعثت.
بیضاوی، عبدالله بن عمر، (1438)، انوار التنزیل و اسرار التأویل، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی.
ثعالبى، عبدالرحمن بن محمد، (1418)، جواهر الحسان فى تفسیر القرآن، بیروت، داراحیاء التراث العربى.
جوادی آملی، عبدالله، (1378)، تفسیر تسنیم، قم، نشر اسراء.
حسینی شاه عبدالعظیمی، حسین بن احمد، (1363)، تفسیر اثنی عشری، تهران، انتشارات میقات.
حقی بروسوی، اسماعیل، (بیتا)، تفسیر روحالبیان، بیروت، دار الفکر.
دروزه، محمد عزت، (1383)، التفسیر الحدیث، قاهره، دار إحیاء الکتب العربیة.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412)، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دار القلم.
زمخشری، محمود، (1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت؛ دار الکتاب العربی.
سبزواری نجفی، محمد بن حبیبالله، (1406)، الجدید فی تفسیر القران المجید، بیروت، دارالتعاریف للمطبوعات.
سیوطی، عبدالرحمان، (1404)، الدر المنثور فی تفسیر الماثور، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی نجفی.
صادقی تهرانی، محمد، (1356)، الفرقان فی تفسیر القرآن بالقران، قم، انتشارات فرهنگ اسلامی.
طالقانی، محمود، (1362)، پرتوی از قرآن، تهران؛ شرکت سهامی انتشار.
طبرسی، فضل بن حسن، (1373)، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، تهران؛ ناصر خسرو.
طبری، ابوجعفر، (1413)، جامعالبیان فی تفسیر القرآن، بیروت؛ دار المعرفه.
طنطاوی، محمد، (بیتا)، التفسیر الوسیط للقرآنالکریم، بیجا.
طوسی، محمد بن حسن، (بیتا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
عاملى، على بن حسین، (1413)، الوجیز فى تفسیر القرآن العزیز، قم: دار القرآن الکریم.
عروسی حویزی، عبد علی جمعه، (1415)، تفسیر نور الثقلین، تحقیق هاشم رسولی محلاتی، قم، انتشارات اسماعیلیان.
عسگری، حسن بن عبدالله، (1400)، الفروق فی اللغه، بیروت، دار الافاق الجدیده.
فخر رازی، محمد بن عمر، (1420)، مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد، (1409)، کتاب العین، قم، نشر هجرت.
قمى مشهدى، محمد بن محمدرضا، (1368)، تفسیر کنز الدقائق وبحر الغرائب، تهران؛ سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
فیض کاشانی، ملّامحسن، (1418)، الاصفی فی تفسیر القرآن، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
کاشانی، ملّا فتحالله، (1423)، زبدة التفاسیر، قم؛ بنیاد معارف اسلامی.
مصطفوی، حسن، (1430)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بیروت، دار الکتب العلمیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 155 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 192 |