تعداد نشریات | 5 |
تعداد شمارهها | 108 |
تعداد مقالات | 1,228 |
تعداد مشاهده مقاله | 1,148,293 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,007,620 |
واژهی «مجنون» در میزان نقد، واکاوی مجدد و تحلیل آراء اخیر | ||
تفسیر پژوهی | ||
دوره 9، شماره 18، اسفند 1401، صفحه 155-188 اصل مقاله (451.37 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
صمد عبداللهی عابد* 1؛ ناصر حمزه پور2؛ امیر مقدم متقی3 | ||
1دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید مدنی آذربایجان. تبریز، ایران | ||
2مربی علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید مدنی آذربایجان. تبریز، ایران | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد، ایران. | ||
چکیده | ||
برخی اخیراً ادعا نموده اند که واژه ی «مجنون» در قرآن براساس نظریه معنی، با «کاهن»، «ساحر»، «معلم» و«شاعر» همنشین شده و از آنجا که این واژه ها نزد عرب جاهلی دارای بار مثبت معنایی هستند، لذا «مجنون» به معنای «دیوانه» صحیح نیست که بار معنایی منفی دارد. «جن زده» ترجمه صحیح «مجنون» است که ارتباط با جن را به ذهن متبادر می کند. هدف این پژوهش، یافتن مقصود و بار معنایی واژه ی «مجنون» در کاربردهای قرآنی است که با روش تحلیلی - توصیفی و با یافتن نمونه های قرآنی، به این پرسش، پاسخ مناسب یافته شده است. دست آورد این پژوهش این است که واژه ی «مجنون»، همیشه با واژه های فوق همنشین نشده؛ بلکه با هرکدامشان یک یا دو مرتبه و یا به صورت انفرادی، به کار رفته است. همچنین اگر مُلَقَّب کردن به کاهن، مُعَلَّم و شاعر در جاهلیت، نشانه رفعت باشد، مُلَقَّب بودن به کذّاب از همنشین های مجنون، چنین نیست و مفسران، مجنون را به فرد دارای جنون، تفسیر کرده اند که بار معنایی مثبتی ندارد. در چهار مورد نیز، پیامبر (ص)توسط کفار، با «بِهِ جِنَّه» توصیف شده که مفسران آن را به معنی«دیوانگی» گرفته اند. خدا نیز در چهار آیه با تعبیر «ما بِصاحِبِکُم مِن جِنَّه» این صفت را از حضرت نفی کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پیامبر(ص)؛ ترجمه؛ قرآن؛ مجنون | ||
مراجع | ||
قرآن مجید، با ترجمه محمد مهدی فولادوند.
آلوسی، سید محمود (1415ق). روح المعانی، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن ابیحاتم، عبدالرحمن (1419ق). تفسیر القرآن العظیم، عربستان: مکتبه نزار مصطفی الباز.
ابنجزّی غرناطی، محمد بن احمد (1999م). کتاب التسهیل لعلوم التنزیل، بیروت: دارالارقم.
ابنجوزی، ابوالفرج عبدالرحمن (1422ق). زادالمسیر فی علم التفسیر، بیروت: دارالکتب الغربی.
ابن عاشور، محمد بن طاهر (بیتا). التحریر والتنویر، بیجا: بینا.
ابن عجیبه، احمد بن محمد (1419ق). البحر المدید، قاهره: دکتر حسن عباس زکی.
ابنعطیه اندلسی، عبدالحق بنغالب (1422ق). المحرر الوجیز، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابنقتیبه، عبدالله بن مسلم (بیتا). غریب القرآن، بیجا: بینا.
ابنکثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر (1419ق). تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابنمنظور، محمد بن مکرم (2005م). لسان العرب، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
ابن هاشم، احمد بن محمد (1423ق). التبیان فی تفسیر غریب القرآن، بیروت: دارالغرب الاسلامی.
ابنهشام، عبدالملک (2009م). السیره النبویه، بیروت: دار ابنحزم.
ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف (1420ق). البحرالمحیط، بیروت: دارالفکر.
ابوعبیده، معمر بن مثنی (1381ق). مجاز القرآن، قاهره: مکتبه الخانجی.
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی (1408ق). روض الجنان و روح الجنان، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی.
اسماعیلزاده، حسن (1394). «چالشهای معادلیابی واژه "مجنون" در ترجمه آیات قرآن کریم بر اساس نظریه معنی در ترجمه»، پژوهشهای ترجمه در زبان و ادبیات عربی، بهار و تابستان، سال5، شماره12.
بغدادی، علی بن محمد (1415ق). لباب التاویل فی معانی التنزیل، بیروت: دارالکتب العلمیه.
بغوی، حسین بن مسعود (1420ق). معالم التنزیل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
بلاغی، عبدالحجه (1386). حجه التفاسیر و بلاغ الاکسیر، قم: چاپخانه حکمت.
بلخی، مقاتل بن سلیمان (1423ق). تفسیر، بیروت: دار احیاء التراثالعربی.
بیضاوی، عبدالله بن عمر (1418ق). انوار التنزیل و اسرار التاویل، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم (1422ق). الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
جرجانی، حسین بن حسن (1377). جلاء الاذهان و جلاء الاخوان، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
جوادیآملی، عبدالله (1392). تسنیم، تفسیر قرآن کریم، ج۳۱ قم: اسراء.
جوهری، اسماعیل بن حماد (2008م). الصحاح فی اللغه، بیروت: دارالمعرفه.
حقی بروسوی، اسماعیل (بیتا). روح البیان، بیروت: دارالفکر.
خرّمدل، مصطفی (1384). تفسیر نور، تهران: نشر احسان.
راغب اصفهانی، حسین (1416ق). مفردات الفاظ القرآن، با تحقیق صفوان عدنان داوودی، دمشق و بیروت: دارالعلم والدارالشامیه.
زمخشری، محمود (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتاب العربی.
سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد (بیتا). بحرالعلوم، بیجا: بینا.
شوکانی، محمد بن علی (1414ق). فتح القدیر، دمشق و بیروت: دارابن کثیر، دارالکلم الطیب.
طباطبایی، سید محمدحسین (1417ق). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.
ــــــــــــــــــــــ ( 1376). تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، تهران: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
طبرسی، فضل بن حسن (1377) جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران و مدیریت حوزه علمیه قم.
ـــــــــــــــــــــ (1372). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
طبری، ابو جعفر محمد بن جریر (1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه.
طوسی، محمد بن حسن (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فخر رازی، محمد بن عمر (1420ق). مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
فراهیدی، خلیل بن احمد (1414ق). العین، قم: انتشارات اسوه.
فیضکاشانی، محسن (1418ق). الاصفی فی تفسیرالقرآن، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
قرشی، علیاکبر (1361). قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
قرطبی، محمد بن احمد (1364). الجامع لاحکام القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
قشیری، عبدالکریم بن هوازی (بیتا): لطایف الاشارات، مصر: الهیئه المصریه العامه للکتاب.
کاشانی، ملا فتحالله (1373 ). خلاصه المنهج، تهران: انتشارت اسلامیه.
ــــــــــــــــــــ (1423ق). زبده التفاسیر، قم: بنیاد معارف اسلامی.
محلی، جلالالدین و جلالالدین سیوطی (1416ق). تفسیرالجلالین، بیروت: موسسه النور.
مظهری، محمد ثناءالله (1412ق). التفسیر المظهری، پاکستان: مکتبه رشدیه.
مکارم شیرازی، ناصر (1361 تا1374). تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
میبدی، رشیدالدین احمد (1371). کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران: انتشارات امیرکبیر.
نیشابوری، حسن بن محمد (1416ق). تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، بیروت: دارالکتب العلمیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 832 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 211 |