آمار
| تعداد نشریات | 5 |
| تعداد شماره‌ها | 116 |
| تعداد مقالات | 1,365 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,369,105 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,329,659 |
تبیین تفاوت رویکرد تفاسیر روایی شیعه نسبت به مسئلۀ اختلاف قرائات در پرتو تحلیل شرایط زمینه‌ای | ||
| تفسیر پژوهی اثری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22049/quran.2025.30066.1454 | ||
| نویسندگان | ||
| علی غفارزاده* 1؛ مهدی پیچان2 | ||
| 1استادیار گروه معارف اسلامی دانشکده الهیات و معارف اهل بیت (ع)، دانشگاه اصفهان، ایران | ||
| 2دانش آموخته‌ی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| تطبیق تفاسیر روایی شیعه و دقت در وجوه تمایز آنها نشان میدهد که مؤلفان تفاسیر روایی با اثرپذیری از شرایط زمینه‌ای، به منظور کشف مراد و مقصود آیات دست کم در دو مقولۀ گزینش منابع و روایات اجتهاد نموده‌اند. حقیقتی که برخلاف تصور برخی از قرآن‌پژوهان مبنی بر غیر اجتهادی بودن این تفاسیر است. در همین راستا، در این مقاله کوشیده شد تا با روش توصیفی ـ تحلیلی از طریق تطبیق تفاسیر روایی شیعی مشهور، تفاوت رویکرد این تفاسیر نسبت به مسئلۀ اختلاف قرائات تبیین و تحلیل شود. رهاورد این تحقیق نشان میدهد که هدف مفسران متقدم از آوردن روایاتی که به نوعی با مبحث اختلاف قرائات پیوند خورده، ذکر روایاتی مرتبط با وقوع تحریف در قرآن است نه طرح مبحثی با عنوان اختلاف قرائات. اما در سوی مقابل، حویزی و فیض کاشانی از مؤلفان تفاسیر روایی متأخر قرار دارند که اگرچه همانند مفسران متقدم به ذکر روایاتی دالّ بر وقوع تحریف پرداخته‌اند اما به آوردن روایات حوزۀ اختلاف قرائات نیز با ارجاع به مجمع البیان و جوامع الجامع طبرسی نظر داشته‌اند. توجه به نقش اساسی شیخ طوسی و روش او در تفسیر تبیان در مواجهه با روایات اختلاف قرائات و اثرگذاری آن بر تفاسیر بعدی خود از جمله مجمع البیان به درک بهتر چرایی این تفاوت رویکرد مدد می‌رساند. گزینش مجمع البیان به عنوان منبع و کنار نهادن تبیان از جانب حویزی و فیض زمینه‌ای شده تا آنان برخلاف شیخ که از این روایات بیشتر کارکردی تفسیری مدنظر دارد، همچون طبرسی از منظر اختلاف قرائات به ذکر این روایات روی آورند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تفاسیر روایی شیعه؛ اختلاف قرائات؛ نقش مؤلف؛ نقش زمینه؛ تحریف قرآن | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 44 |
||