آمار
| تعداد نشریات | 5 |
| تعداد شماره‌ها | 116 |
| تعداد مقالات | 1,350 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,360,181 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,307,378 |
وسائط تکوینی فیض از دیدگاه تفاسیر اثری | ||
| تفسیر پژوهی اثری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22049/quran.2025.30076.1455 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد شریفی* 1؛ سجاد اسکندری2 | ||
| 1دانشیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، ایران | ||
| 2دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| مسئلۀ واسطۀ تکوینی فیض، بدین معناست که واسطه‌هایی میان خالق و مخلوقات وجود دارد و کلیۀ امور و شئون مربوط به موجودات با اذن واجب‌الوجود و توسط این وسائط تدبیر می‌شود. در زبان قرآن کریم از این وسائط تکوینی فیض با عناوین عرش، کرسی، لوح و قلم یاد شده است. این پژوهش که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده، با بررسی نظریههای ذکر شده از دیدگاه تفاسیر اثری به این نتیجه رسید که عرش الهی، علم اجمالی الهی به موجودات و مخلوقات است که مشتمل بر مقدار، کیفیت و چگونگیِ «وجود داشتن» و «وجود یافتنِ» آنها است و خداوند با این علم به تدبیر امور می‌پردازد. همچنین کرسی، مقام علم تفصیلی الهی است که موجودات و مخلوقاتی که در عرش و در مرتبۀ علم اجمالی الهی قرار داشتند، در این مرتبه تفصیل می‌یابند و بروز و ظهور پیدا می‌کنند. در مورد قلم نیز اولاً انسان کامل را می‌توان یکی از تفاسیر آن برشمرد که قضا و قدر سایر موجودات به واسطۀ او و البته در طول ارادۀ الهی رقم می‌خورد. ثانیاً علم الهی نیز همان قلمی است که تدبیر امور مخلوقات توسط آن صورت می‌گیرد. در نهایت، تفاسیری که لوح را ظرفی از علم الهی معرفی و تفسیر می‌کنند که امور کلی و امور جزئی مربوط به تدبیر مخلوقات در آن ملحوظ می‌شود، قابل پذیرش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تفاسیر اثری؛ وسائط تکوینی فیض؛ تدبیر مخلوقات؛ علم الهی؛ انسان کامل | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 |
||