آمار
| تعداد نشریات | 5 |
| تعداد شماره‌ها | 116 |
| تعداد مقالات | 1,350 |
| تعداد مشاهده مقاله | 1,360,182 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,307,382 |
بررسی تطبیقی اندیشۀ تفسیری طبری و معرفت ذیل مفهوم ذنب و استغفار پیامبراکرم (ص) | ||
| تفسیر پژوهی اثری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22049/quran.2025.30258.1462 | ||
| نویسندگان | ||
| سیده فرناز اتحاد* 1؛ محسن نورائی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران | ||
| 2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| چکیده | ||
| مبحث مربوط‌به عصمت پیامبر اکرم (ص) از منظر فرقه‌ها و نحله‌های مختلف، براساس مبناهای گوناگون محل توجه و بحث قرار گرفته‌است. ازجمله آیات مربوط‌به عصمت پیامبر خاتم (ص) مواردی است که «ذنب و استغفار» در ظاهر، به ایشان منتسب شده‌است. باتوجه‌به وجود اختلاف آرای تفسیری ذیل این آیات، بدون شک روایات تفسیری اهل بیت (ع) در گرهگشایی از فهم آیات قرآن بسیار مؤثر است، به‌ویژه در آیاتی که معرکۀ آراء تفسیری است. بررسی در پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و رویکرد انتقادی در میراث تفسیری فریقین با نمونۀ موردی اندیشه‌های تفسیری طبری و اندیشه‌های تفسیری آیت‌اللّه معرفت ذیل این موضوع سامان مىیابد. این بررسی، اهمّ آرای تفسیری از نگاه این دو مفسر را طرح و بررسی خواهدکرد. درپایان، آنچه از مقایسۀ تطبیقی آرای این دو مفسّر حاصل می‌شود چنین است که به اعتقاد طبری منظور عفو از گناه برای پیامبر (ص)، گناهی است که نسبت‌به پیامبر اکرم (ص) آمده؛ یعنی برای پیامبر (ص) گناه را مفروض می‌دارد که امر شده‌است ایشان از آن گناه استغفار کنند. درمقابل، معرفت در نظریه‌پردازی خویش ذیل این آیه متاثّر و متعلّم از آموزۀ تفسیری رضوی بوده؛ یعنی وی معتقد است که در این آیه منظور از ذنب، گناه و عصیان نیست، بلکه همانطورکه هر مصلح اجتماعی در جریان نهضتش دگرگونی‌هایی هم به‌همراه دارد، پیامبر (ص) نیز در زمان مشرکان هم‌چون مصلح ظهور کرد و آنچه را به زعم مشرکان ارزشمند بود در هم شکست؛ درنتیجه، مراد از ذنب در این آیه مخالفت آن جناب با رفتار، عادت و اخلاق کفار و مشرکین بود که ایشان را مستحق عقوبت می‌دانستند. لذا، از دیدگاه معرفت، استغفار ایشان از گناهانِ پیشین و پسین؛ دلالت بر این موضوع ندارد که ایشان گناه مرتکب شده‌باشند بلکه طبق پاسخی که امام رضا (ع) به‌طور ضمنی در تفسیر این آیه اشاره فرموده‌اند دلالت بر فعلی دارد که در آن برهۀ خاص ازمنظر اجتماعی آن هم از ناحیۀ مشرکان و به‌اشتباه ناپسند محسوب می‌شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| محمدبن‌جریر طبری؛ آیت‌اللّه معرفت؛ استغفار از گناه؛ تفسیر کلامی؛ قاعدۀ تفسیری | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 39 |
||